DAB+ w Polsce

przygotowania do wdrożenia radia cyfrowego DAB+, strategia, plany, testy
Awatar użytkownika
antypyra
Posty: 2090
Rejestracja: 22 marca 2012, o 20:16
Miejscowość: Pipidówa
Odbiornik: Sony ST-SB920
Onkyo 4030 DAB/FM
Tecsun PL 390
Dual DAB 14
Instalacja antenowa: UKF: antena 1 el., dipol pętlowy f-my Dipol,
TV i DAB: antena LP 6-69 f-my Dipol
Nadajnik - obiekt nadawczy: komin Ciepł. Starosielce, RTCN Krynice

Re: DAB+ w Polsce

Post autor: antypyra »

Org, urządź DAB w Polsce, by było max 6 stacji w muxie (przy pełnym wykorzystaniu całej jego przepływności), a przestanę pisać. Będę propagatorem i entuzjastą DAB-u.

Już,... , jest za dużo stacji w muxie PR.
Czekam na przykłady zachodnich (wysokojakościowych) muxów po 144 kbps. Myślę, że przygotowanie odpowiedzi jest wtoku. :P

Awatar użytkownika
Max van Org
Posty: 1383
Rejestracja: 29 listopada 2010, o 17:54

Re: DAB+ w Polsce

Post autor: Max van Org »

30 maja 2018, o 07:32
DVB-T/S pisze:Jeden kanał to 1,536MHz. W obecnej technologii zakładając ogromny 0,3MHz odstęp między stacjami w FM zmieści się ich 5-6. Przyjmując 0,2MHz 7-8. W DAB+ aby uzyskać tylko identyczną jakość trzeba umieścić maksimum 6 stacji.
Pytanie do Orga. Gdzie tu oszczędność pasma?
30 maja 2018, o 20:41
DVB-T/S pisze: Trzeba było wymienić wszystkie możliwe nadajniki jakie są w Polsce i by wyszło powiedzmy 600 x 0,3MHz = 200MHz :lol:
Zgrywasz wariata czy tylko robisz sobie jaja?
Zapomniałem dodać że pasmo FM w Polsce to setki MHz. Biedny DAB+ zadowoli się 1,5MHz :lol:
I skąd Ci się wzięło że jedna stacja FM zajmuje pasmo 0,3MHz? Z tego co wiem RDS ma podnośną 57kHz (razy dwa) więc całe pasmo nieznacznie przekracza 0,1MHz. Wcześniej przyjąłem 0,3MHz aby stacje nadające co taki interwał częstotliwości się nie zakłócały i by szło je bezproblemowo odebrać.

6 stacji w FM zajmuje 6x 0,1MHz a "dowolna ilość w DAB+ (przypomnę że aby jakość dźwięku była porównywalna to też może być ich nie więcej niż 6) zajmuje 1,5MHz czyli 2,5x więcej!
@DVB-T/S:
Pasmo wykorzystywane dla radiofonii w paśmie UKF to 20,5 MHz. Przyjmując twoją tezę, że jedna rozgłośnia zajmuje 0,1 MHz, można na UKF-ie umieścić 205 programów?

20,5 MHz / 0,1 MHz = 205 programów.

Czyli w każdej lokalizacji w Polsce mogę umieścić w paśmie UKF 205 różnych programów, które każdy słuchacz będzie mógł odbierać w tej samej jakości?

Inna twoja teza, że potrzebny jest odstęp pomiędzy częstotliwościami 0,2 MHz albo 0,3 MHz, czyli:

20,5 MHz / 0,2 MHz = 102 programy.

Trzecia twoja teza, to odstęp 0,3 MHz

20,5 MHz / 0,3 MHz = 68 programów

Jeżeli przyjmiemy tezę, że do nośnej o szerokości 0,1 MHz dodamy odstęp po obu stronach, który określiłeś że wynosi 300 kHz, to wygląda to tak 0,3 MHz + 0,1 MHz + 0,3 MHz = 0,7 MHz

20,5 MHz / 0,7 MHz = 29 programów

Dlaczego w Trójmieście nie mogę odbierać 29 różnych rozgłośni? Może być, że twoje wyliczenia są tylko teorią? W ilu lokalizacjach w Polsce można odbierać 29 różnych programów?

To dlaczego dla każdej lokalizacji dobrano w Polsce tylko 6 – 7 częstotliwości genewskich?

Awatar użytkownika
DVB-T/S
Posty: 2653
Rejestracja: 24 października 2011, o 19:27
Odbiornik: Tuner w kompie i 2 TV + STB
Instalacja antenowa: Antena telewizyjna profesjonalna UHF ATV 21/21-60, 65km
Nadajnik - obiekt nadawczy: Ślęża

Re: DAB+ w Polsce

Post autor: DVB-T/S »

[...]

Pisałem że odstęp między stacjami na FM to 0,2 lub 0,3MHz.
Jeśli jedna nadaje na 100,0MHz to kolejna na 100,2MHz, 100,4MHz... (analogicznie 100,0MHz, 100,3MHz, 100,6MHz)
To było tylko założenie że rozgłośnie z jednej lokalizacji są nadawane możliwie blisko.

To dowodzi że "przestarzały" FM daje większe możliwości w upchaniu większej ilości stacji na szerokości jednego kanału DAB+.
Max van Org pisze:Jeżeli przyjmiemy tezę, że do nośnej o szerokości 0,1 MHz dodamy odstęp po obu stronach, który określiłeś że wynosi 300 kHz, to wygląda to tak 0,3 MHz + 0,1 MHz + 0,3 MHz = 0,7 MHz
DVBT/S pisze: W obecnej technologii zakładając ogromny 0,3MHz odstęp między stacjami w FM zmieści się ich 5-6. Przyjmując 0,2MHz 7-8. W DAB+ aby uzyskać tylko identyczną jakość trzeba umieścić maksimum 6 stacji.
Rozróżniasz różnicę między odstępem między stacjami 0,2MHz lub 0,3MHz od tych bzdur które napisałeś i nieźle manipulujesz?!
Odstęp między stacjami to nie odstęp między podnośnymi czy co tam jeszcze sobie ubzdurałeś! To tak jak w DVB-T odstęp wynosi 8MHz (w analogu było tak samo).

Awatar użytkownika
Max van Org
Posty: 1383
Rejestracja: 29 listopada 2010, o 17:54

Re: DAB+ w Polsce

Post autor: Max van Org »

Cały czas przedstawiasz jakieś teorie, które działają w laboratorium, ale nie w rzeczywistości. Nie odpowiadasz na realne pytanie. Mącisz coś o rasterze, o odstępach pomiędzy rozgłośniami itp.
DVB-T/S pisze:Odstęp między stacjami to nie odstęp między podnośnymi czy co tam jeszcze sobie ubzdurałeś! To tak jak w DVB-T odstęp wynosi 8MHz (w analogu było tak samo).
Ponownie coś knocisz: nie odstęp wynosi 8 MHz. Jeżeli by tak było, to wyglądało by tak:

Kod: Zaznacz cały

8 MHz odstęp || nośna o szerokości x MHz || 8 MHz odstęp || nośna o szerokości x MHz
Tak się wyraziłeś. Tak naprawdę szerokość nośnej zależy w przypadku DVB-T od trybu, w którym pracuje multipleks. Różnica jest minimalna.

Kod: Zaznacz cały

|| 0,1955 MHz odstęp | zajęte pasmo kanał x 7,609 MHz (tryb 2k) | 0,1955 MHz odstęp ||
|| 0,1940 MHz odstęp | zajęte pasmo kanał y 7,612 MHz (trzb 8k) | 0,1940 MHz odstęp ||
 itd.
DVB-T/S pisze: Pisałem że odstęp między stacjami na FM to 0,2 lub 0,3MHz.
Jeśli jedna nadaje na 100,0MHz to kolejna na 100,2MHz, 100,4MHz... (analogicznie 100,0MHz, 100,3MHz, 100,6MHz)
To było tylko założenie że rozgłośnie z jednej lokalizacji są nadawane możliwie blisko.
Czyli według twojej tezy mogę umieścić powiedzmy w Raszynie i tuż obok w Łodzi tyle samo rozgłośni w paśmie VHF II?

108,0 MHz – 87,5 MHz = 20,5 MHz
20,5 MHz dzielimy przez 0,2 MHz = ~ 102 programy
20,5 MHz dzielimy przez 0,3 MHz = ~ 68 programów

Czyli w Warszawie i Łodzi mogę umieścić w paśmie UKF od 68 do 102 programów
Według twoich założeń w Rachocinie również?
Kiedy odpowiesz na pytanie, ile rozgłośni mogę zmieścić w paśmie UKF nie w teorii a w praktyce?
Ostatnio zmieniony 31 maja 2018, o 17:45 przez Max van Org, łącznie zmieniany 1 raz.

Awatar użytkownika
DVB-T/S
Posty: 2653
Rejestracja: 24 października 2011, o 19:27
Odbiornik: Tuner w kompie i 2 TV + STB
Instalacja antenowa: Antena telewizyjna profesjonalna UHF ATV 21/21-60, 65km
Nadajnik - obiekt nadawczy: Ślęża

Re: DAB+ w Polsce

Post autor: DVB-T/S »

Możesz pod warunkiem ze nie przeholujesz z mocą nadajników.

Awatar użytkownika
antypyra
Posty: 2090
Rejestracja: 22 marca 2012, o 20:16
Miejscowość: Pipidówa
Odbiornik: Sony ST-SB920
Onkyo 4030 DAB/FM
Tecsun PL 390
Dual DAB 14
Instalacja antenowa: UKF: antena 1 el., dipol pętlowy f-my Dipol,
TV i DAB: antena LP 6-69 f-my Dipol
Nadajnik - obiekt nadawczy: komin Ciepł. Starosielce, RTCN Krynice

Re: DAB+ w Polsce

Post autor: antypyra »

Psu na budę zda się to liczenie. :D
MVO, napisz dlaczego nie jest 6-7 stacji w muxie, ale aż 12-18? Chodzi o ten "nowoczesny" świat, nie tylko Polskę.

Awatar użytkownika
Max van Org
Posty: 1383
Rejestracja: 29 listopada 2010, o 17:54

Re: DAB+ w Polsce

Post autor: Max van Org »

DVB-T/S pisze:Możesz pod warunkiem ze nie przeholujesz z mocą nadajników.
To może wpierw ustalmy 0,2 MHz (102 programy) czy 0,3 MHz (68 programy)? Nadal nie odpowiedziałeś na pytanie, czy jest to przykład odizolowany w którym Warszawa i Łódź są wyspą z dwoma nadajnikami, czy można dołączyć do eksperymentu również Rachocin?

Może podasz jakiś przykład albo dopowiesz moc nadajników, jeżeli nie mamy je „przeholować”?

Warszawa i Łódź pod względem liczmy mieszkańców są w pierwsze trójce największych miast w Polsce. Dla dźwięku stereo ITU przewiduje natężenie sygnału 74 dB(μV/m) dla odbioru w dużych miastach i 54 dB(μV/m) na terenie niezabudowany. Na jak dużej powierzchni będą mógł odbierać sygnał z wystarczającym natężeniem sygnału?
antypyra pisze:Psu na budę zda się to liczenie. :D
MVO, napisz dlaczego nie jest 6-7 stacji w muxie, ale aż 12-18? Chodzi o ten "nowoczesny" świat, nie tylko Polskę.
Są multipleksy z 2 programami, podawałem już kiedyś źródło. Pytasz co parę tygodni to samo.
Ostatnio zmieniony 31 maja 2018, o 18:56 przez Max van Org, łącznie zmieniany 1 raz.

Awatar użytkownika
antypyra
Posty: 2090
Rejestracja: 22 marca 2012, o 20:16
Miejscowość: Pipidówa
Odbiornik: Sony ST-SB920
Onkyo 4030 DAB/FM
Tecsun PL 390
Dual DAB 14
Instalacja antenowa: UKF: antena 1 el., dipol pętlowy f-my Dipol,
TV i DAB: antena LP 6-69 f-my Dipol
Nadajnik - obiekt nadawczy: komin Ciepł. Starosielce, RTCN Krynice

Re: DAB+ w Polsce

Post autor: antypyra »

Na jak dużej powierzchni będą mógł odbierać sygnał z wystarczającym natężeniem sygnału?
Na górę
Domyślnie chcesz napisać, żeby nie szumiało... :P :lol:
Pytanie to dotyczy też DAB.
Co zrobić, żeby nie przerywało? Wszak przerywanie jest zakazane... :lol:

Awatar użytkownika
Max van Org
Posty: 1383
Rejestracja: 29 listopada 2010, o 17:54

Re: DAB+ w Polsce

Post autor: Max van Org »

DVB-T/S pisze:To nie takie proste :lol: Ogr i jego chore argumenty to nie wyciągnie od tak z kapelusza. To wymaga głębszego zastanowienia :lol:
Może „chore argumenty”, ale nie potrafisz precyzyjnie odpowiedzieć na pytanie. Stawiasz tezę, że w pasmo UKF upchniesz więcej rozgłośnii w dobrej jakości, ale nie chcesz napisać, jak to zrobisz.

Jeżeli ktoś dopytuje, odchodzisz od tematu bez przedstawienia faktów, które można zweryfikować. Zmyślasz coś i jeżeli ktoś kwestionuje twoją wypowiedz, zmieniasz temat. Twierdziłeś, że można umieścić 68 do 102 rozgłośnie w Łodzi, Warszawie. Pytam czy również jednocześnie w Łodzi, Warszawie i Rachocinie? Czy wymyśliłeś znowu rozwiązanie na jedną lokalizacje na samotnej wyspie?
antypyra pisze: Co zrobić, żeby nie przerywało? Wszak przerywanie jest zakazane... :lol:
Kup sobie porządny sprzęt, to nie będzie przerywało.

Awatar użytkownika
DVB-T/S
Posty: 2653
Rejestracja: 24 października 2011, o 19:27
Odbiornik: Tuner w kompie i 2 TV + STB
Instalacja antenowa: Antena telewizyjna profesjonalna UHF ATV 21/21-60, 65km
Nadajnik - obiekt nadawczy: Ślęża

Re: DAB+ w Polsce

Post autor: DVB-T/S »

2x zabrałeś głos od mojej ostatniej wypowiedzi. Cierpliwości!

Co do mocy nadajników. Nie ma sensu pisać mocy dla każdego nadajnika nadającego z tej samej lokalizacji jeśli bierzemy pod uwagę tylko dwie, przy założeniu że oba nadajniki (z różnych lokalizacji) nadają na identycznej częstotliwości.
Jeśli nie będzie wytłumień (nadawania kierunkowego tylko dookólne) to przy jakiejś odległości między nadajnikami (to nie ważne jaka to odległość bo nie ma tu mowy o setkach km tylko raczej o 100 góra 200km) to aby oba się nie zakłócały na ok. 1/4 odległości powinien się kończyć odbiór zgodny z wytycznymi jakie podałeś.
Nie chce mi się liczyć jaka to będzie moc przy 100km między nadajnikami (czy przy innych odległościach).

Zanim popadniesz w samozachwyt przy DAB+ warunki muszą być identyczne jeśli oba nadajniki nie pracują w SFN a nadają na tym samym kanale.

szymon9904
Posty: 123
Rejestracja: 23 lipca 2015, o 14:36
Miejscowość: Żary
Odbiornik: T2: FTE T220 Max, Samsung UE40K5672 | DAB: Technisat Viola 2
Instalacja antenowa: FTE Diamond (pasywnie) - ok. 17 m.n.p.t.
Nadajnik - obiekt nadawczy: Śnieżne Kotły / Wichów / Liberec / Lobau

Re: DAB+ w Polsce

Post autor: szymon9904 »

Max van Org pisze:
Porównanie z koncesja UKF 87,8 MHz z mocą 100 Watt w Gdańsku za 4.508.780,00 zł

Za jedną koncesję na nadajnik z mocą 100 Watt mogłaby Agora nadawać 3 programy we wszystkich 34 miastach, w których ruszą multipleksy lokalne DAB+:

4.508.780 zł / 42.650 zł = 105,7 koncesji / 34 lokalizacje = 3,1 programy

UKF jest naprawdę tańszy?

http://www.wirtualnemedia.pl/artykul/lo ... 4-miastach
Niezła manipulacja. Ta częstotliwość była przyznana w drodze przetargu, to nadawca chciał tyle zapłacić za koncesję, nikt Agory nie zmuszał do zaproponowania kwoty ponad 4 milionów złotych.
Max van Org pisze: W okolicach Gdyni były wolne częstotliwości. KRRiT rozdała je nadawcom komercyjnym. Dlaczego Polskie Radio nie starało się o częstotliwość dla PR24? W Gdyni mieszka 246 tyś. Pewnie stwierdzili, że UKF nie opłaca się już dla nich?
Nie martw się - jest w planach częstotliwość 100,6 MHz z ERP 0,5 kW. Czas uruchomienia - nieznany.
Max van Org pisze: Przykład pokazuje, że już przy 6 programach nadawanych w 2 lokalizacjach wygrywa DAB+. Jeżeli uwzględnię całe województwo i wszystkie nadajniki UKF, to DAB+ wygrywa lekko z UKF-em.
Zapraszam na Dolny Śląsk i okolice. Zobaczysz, że UKF z górskich masztów (Baraniec, Świeradowiec, Stóg Izerski, Ślęża, Śnieżne Kotły) ma naprawdę przyzwoity zasięg - w tejże okolicy jest również najlepiej lecące 10 kW w Polsce (Muzyczne Radio 105,8). Osobiście w mieście przy prawie 100 km odległości odbiór mam całkiem przyzwoity - RDS się zmienia bardzo często, tylko w centrum są zaniki stereo, ale dalej da się słuchać i jakość odbioru jest przyzwoita! A DAB+? Będzie mi przerywać? Czy ktoś zagwarantuje mi mobilny odbiór stacji z Dolnego Śląska w systemie DAB+ w woj. lubuskim? Teraz jest dobrze propagujący UKF.
Max van Org pisze:
antypyra pisze: Nie mówię o złym, zaszumionym odbiorze na krańcach zasięgu, tylko o jakości dźwięku podczas, gdy sygnał jest wystarczający dla dobrego odbioru !!!
Czyli w samej teorii, kiedy ktoś stoi pod nadajnikiem.
Czyli wszyscy niebędący kilometr od nadajnika nie korzystają w pełni jakości dźwięku stacji FM? A co, jak ja mam stacjonarnie czyste stereo + RDS 94 km od nadajnika stacji 10 kW?
DVB-T/S pisze: Org faktycznie zgrywasz głupka. To 160km i oba nadajniki są lokalne, zapewne kierunkowe.
Niestety odstęp 100 kHz między PR1 z Chwaszczyna a ZET z Trzeciewca to błąd koordynacyjny GE 84.
Tak jak 100,8 na Skrzycznem i 100,9 z Pradziada.
Max van Org pisze: W ilu lokalizacjach w Polsce można odbierać 29 różnych programów?
A liczą się zagraniczne programy UKF? :)
Jak tak, to u mnie, na pojedynczym dipolu. Polskich stacji mam 20 (nie licząc lokalnych mutacji danego programu).
Max van Org pisze: To dlaczego dla każdej lokalizacji dobrano w Polsce tylko 6 – 7 częstotliwości genewskich?
Bo gdy je koordynowano, nikomu nie śniło się nawet o komercyjnych programach radiowych.

Awatar użytkownika
Max van Org
Posty: 1383
Rejestracja: 29 listopada 2010, o 17:54

Re: DAB+ w Polsce

Post autor: Max van Org »

UKE przedstawiło ceny za multipleksy lokalne:
Białystok (10D) 375 zł/rok
Bydgoszcz (6B) 392,25 zł/rok
Częstochowa (12D) 409 zł/rok
Gdańsk – Sopot – Gdynia (5C) 1191,75 zł
Poznań (5C) 476,25 zł
Warszawa (5D) 909 zł (możliwe 2 dalsze multipleksy)
Ceny obowiązują do 31. XII 2022

KRRiT:
4 x niższa opłata za udzielenie/zmianę koncesji dla standardu DAB+, wygasającej przed dniem 31 grudnia 2032 r. (odpowiada 20 x niższej opłacie za pierwsze 4 lata i 10 x za kolejne 4 lata obowiązywania koncesji)

Opłata za koncesję dla standardu DAB+ (do końca 2032 r.) będzie 8 x niższa niż w przypadku koncesji analogowej – przykładowo dla 1 mln mieszkańców w zasięgu wyniesie 46.250 zł (dla rozpowszechniania analogowego 370.000 zł).
szymon9904 pisze:
Max van Org pisze: Porównanie z koncesja UKF 87,8 MHz z mocą 100 Watt w Gdańsku za 4.508.780,00 zł
Za jedną koncesję na nadajnik z mocą 100 Watt mogłaby Agora nadawać 3 programy we wszystkich 34 miastach, w których ruszą multipleksy lokalne DAB+:
4.508.780 zł / 42.650 zł = 105,7 koncesji / 34 lokalizacje = 3,1 programy
UKF jest naprawdę tańszy?
http://www.wirtualnemedia.pl/artykul/lo ... 4-miastach
Niezła manipulacja. Ta częstotliwość była przyznana w drodze przetargu, to nadawca chciał tyle zapłacić za koncesję, nikt Agory nie zmuszał do zaproponowania kwoty ponad 4 milionów złotych.
@szymon9904:
Jeżeli ty masz rację, to koncesje na częstotliwość 95,2 MHz w Krakowie i 87,8 MHz w Warszawie zostaną rozdane w normalnej cenie. Jeżeli ja mam rację, to będzie ponownie aukcja.
Gdańsk nie był wyjątkiem, 1 115 000 zł za 89,2 MHz w Świnoujściu.

Uważasz, że jeżeli ty masz dobry odbiór odległych nadajników, to wystarczy? Czy każdy ma te same warunki?

szymon9904
Posty: 123
Rejestracja: 23 lipca 2015, o 14:36
Miejscowość: Żary
Odbiornik: T2: FTE T220 Max, Samsung UE40K5672 | DAB: Technisat Viola 2
Instalacja antenowa: FTE Diamond (pasywnie) - ok. 17 m.n.p.t.
Nadajnik - obiekt nadawczy: Śnieżne Kotły / Wichów / Liberec / Lobau

Re: DAB+ w Polsce

Post autor: szymon9904 »

[...]

Świnoujście - miejscowość nadmorska, pełno turystów przewija się co roku, 41 tysięcy stałych mieszkańców. Eska miała parcie na tę częstotliwość, bo co roku przewija się bardzo duża liczba potencjalnych słuchaczy. Ponadto przewiduje się start Twojego Radia na 99,5 MHz. Do tego skoordynowano w Świnoujściu częstotliwość 93,5 MHz z ERP 1 kW.

Kraków i Warszawa - najpierw niech rozpiszą konkursy na ww. częstotliwości, a potem pogadamy ;)

Jasne, że nie każdy ma takie same warunki do odbioru (w szczególności na wschodzie kraju dostępność stacji jest nie do pozazdroszczenia). Co nie zmienia faktu, że dla mnie DAB+ może nie istnieć w takiej formie, jakiej jest obecnie.
Możliwe, że faktycznie docelowo będzie to oszczędność. Może i się nawet bym przekonał do DAB+ - pod warunkiem, że faktycznie byłaby to technologia dająca postęp w radiofonii. Za kilkanaście stacji w MUXie w słabej jakości podziękuję :)
Jeżeli DAB+ zagwarantuje LEPSZĄ (albo chociaż identyczną) jakość niż na UKF, zaplanowane zostanie kilka sieci pokrycia (a nie tylko 3) z gęstą siecią nadajników i zasięg stacji będzie przynajmniej porównywalny z UKFem (np. dalej w porządnej jakości będę odbierał mobilnie stacje z Dolnego Śląska), to okej. Ale na to raczej się nie zanosi.

pswiatki
Posty: 545
Rejestracja: 31 lipca 2014, o 21:45
Odbiornik: WIWA 120, proto. DAB, RTL2832, USRP B200, X310, USRP1, PLUTO
Instalacja antenowa: antena zbiorcza
Nadajnik - obiekt nadawczy: Chorągwica

Re: DAB+ w Polsce

Post autor: pswiatki »

Panowie? Wy na prawdę nie macie się o co spierać? Macie na to siłę i czas? Hmmm.....

A tak przechodząc do meritum:
Max van Org pisze:Cały czas przedstawiasz jakieś teorie, które działają w laboratorium, ale nie w rzeczywistości. Nie odpowiadasz na realne pytanie. Mącisz coś o rasterze, o odstępach pomiędzy rozgłośniami itp.
DVB-T/S pisze:Odstęp między stacjami to nie odstęp między podnośnymi czy co tam jeszcze sobie ubzdurałeś! To tak jak w DVB-T odstęp wynosi 8MHz (w analogu było tak samo).
Ponownie coś knocisz: nie odstęp wynosi 8 MHz. Jeżeli by tak było, to wyglądało by tak:

Kod: Zaznacz cały

8 MHz odstęp || nośna o szerokości x MHz || 8 MHz odstęp || nośna o szerokości x MHz
Tak się wyraziłeś. Tak naprawdę szerokość nośnej zależy w przypadku DVB-T od trybu, w którym pracuje multipleks. Różnica jest minimalna.
No nie wiem, kto mąci - nie sądzę by "szerokość nośnej" zależała od trybu pracy modulatora DVB-T (czy DAB). Zaryzykuję taką tezę: szerokość nośnej w przypadku zarówno DVB-T, jak też i DAB, czy nawet FM wynosi z definicji.... [uwaga!] 0.0 Hz. Tezę tę łatwo zweryfikować eksperymentalnie - za pomocą generatora DVB-T / DAB, czy FM oraz analizatora widma. W momencie wyłączenia modulacji szerokość obserwowana na analizatorze natychmiast spada niemalże to 0.0 Hz (dla ustalenia uwagi pomińmy tutaj niedoskonałości generatora samej nośnej). Sam to niejednokrotnie widziałem.

Myślę, że to co podał DVB-T/S należy odczytywać jako odstęp pomiędzy nośnymi dwóch sygnałów w sąsiednich kanałach. Dla DVB-T, jak napisał poprzednik, będzie to 8 MHz i chyba jest to prawda (?), dla DAB (wewnątrz jednego kanału w paśmie III) to 1712 kHz, dla FM .... hmmm... nie wiem co mówi regulator - 200 kHz?

Szerokość widma sygnału - to co innego. Tutaj już wszystko zależy od modulacji i zapewne rację ma pan ORG - w zależności od trybu modulacji DVB-T będzie się ona zmieniać. Podobnie było w przypadku DAB, ale niedawno uproszczono specyfikację, co skutkuje "zabetonowaniem" szerokości widma sygnału. W użyciu pozostaje jedynie tryb 1, co się przekłada na 1536 podnośnych (wciąż o szerokości 0.0 Hz) odsuniętych od siebie o 1000 Hz. Zatem całość ma szerokość ciut ponad 1.536 MHz.

Ciekawa jest natomiast sytuacja z FM. Pan DVB-T/S napisał wcześniej:
DVB-T/S pisze: I skąd Ci się wzięło że jedna stacja FM zajmuje pasmo 0,3MHz? Z tego co wiem RDS ma podnośną 57kHz (razy dwa) więc całe pasmo nieznacznie przekracza 0,1MHz.
Wcześniej przyjąłem 0,3MHz aby stacje nadające co taki interwał częstotliwości się nie zakłócały i by szło je bezproblemowo odebrać.
Poszukałem trochę informacji i przemyślałem powyższe - chyba nie do końca tak jest, jak tu napisane. Wydaje się, że nie została pod uwagę wzięta dewiacja sygnału.
Korzystając z reguły Carsona:

Kod: Zaznacz cały

BW = 2*(dev + fmax), gdzie
BW - szerokość widma zmodulowanego sygnału FM,
dev - dewiacja,
fmax - maksymalna częstotliwość modulująca
możemy oszacować szerokość widma multipleksu (sic!) FM: BW = 2 * (75 + 60) kHz = 270 kHz. Przyjąłem, że dewiacja (maksymalna) wynosi 75 kHz, natomiast RDS rozciąga się pod 60-ty kHz w MUXie FM (w MPXie). Jednak wysokie tony audio oraz cały RDS są słabe, więc nie wywołują za dużej dewiacji, co zapewne pozwala na obcięcie kanału gdzieś na 200 kHz i też jeszcze audio będzie akceptowalne, a RDS dekodowalny. Czy nie jest to czasem szeokość kanału ustalona przez regulatora?

Jeśli chcielibyście poczytać na ten temat (FM signal bandwidth), to polecam:
http://www.axino-tech.co.nz/documents/B ... casts.html
W szczególności paragraf Transmission filters - bardzo ciekawa analiza.

Podsumowując - kłócicie się fest, a wszyscy macie (w jakiejś mierze) rację. Nie jesteście do końca precyzyjni (a i ja nie wiem czy jestem, chociaż się staram - proszę o krytyczne uwagi) - być może stąd się biorą Wasze nieustające sfary?

pswiatki
Posty: 545
Rejestracja: 31 lipca 2014, o 21:45
Odbiornik: WIWA 120, proto. DAB, RTL2832, USRP B200, X310, USRP1, PLUTO
Instalacja antenowa: antena zbiorcza
Nadajnik - obiekt nadawczy: Chorągwica

Re: DAB+ w Polsce

Post autor: pswiatki »

DVB-T/S pisze:2x zabrałeś głos od mojej ostatniej wypowiedzi. Cierpliwości!

Co do mocy nadajników. Nie ma sensu pisać mocy dla każdego nadajnika nadającego z tej samej lokalizacji jeśli bierzemy pod uwagę tylko dwie, przy założeniu że oba nadajniki (z różnych lokalizacji) nadają na identycznej częstotliwości.
Jeśli nie będzie wytłumień (nadawania kierunkowego tylko dookólne) to przy jakiejś odległości między nadajnikami (to nie ważne jaka to odległość bo nie ma tu mowy o setkach km tylko raczej o 100 góra 200km) to aby oba się nie zakłócały na ok. 1/4 odległości powinien się kończyć odbiór zgodny z wytycznymi jakie podałeś.
Nie chce mi się liczyć jaka to będzie moc przy 100km między nadajnikami (czy przy innych odległościach).

Zanim popadniesz w samozachwyt przy DAB+ warunki muszą być identyczne jeśli oba nadajniki nie pracują w SFN a nadają na tym samym kanale.
Hmmm.... robiłem takie próby - dwa generatory, ta sama częstotliwość nośna, modulacja DAB (tryb 1), różne poziomy. Nie trzeba było za dużej różnicy (ale jaka ona była w dB teraz nie pamiętam), by silniejszy "wygrał" - tzn. słabszy MUX jedynie pogarszał S/N tego silniejszego i ewentualnie podnosił nieco BER, ale nie do takiego poziomu, by dekodowanie audio było niemożliwe.
Podany przeze mnie artykuł dyskutuje również i tę kwestię w przypadku FM:
http://www.axino-tech.co.nz/documents/B ... casts.html
Paragraf Protection ratios. Wydaje się, że FM jest o tyle "wrażliwy", że ma swoje punkty krytyczne (podnośna różnicy L-P), w których sygnał zakłócający musi być aż o 44dB słabszy by nie powodować problemów. W przypadku DAB nie ma takiej wrażliwości, bo w całym swym widmie sygnał rozkłada się - że się tak wyrażę - "równomiernie". Jeśli dobrze pamiętam, to w przypadku DAB przy 44 dB różnicy pomiędzy sygnałami ten słabszy stawał się po prostu szumem bez większego znaczenia dla tego silniejszego.
Ostatnio zmieniony 1 czerwca 2018, o 00:54 przez pswiatki, łącznie zmieniany 2 razy.

pswiatki
Posty: 545
Rejestracja: 31 lipca 2014, o 21:45
Odbiornik: WIWA 120, proto. DAB, RTL2832, USRP B200, X310, USRP1, PLUTO
Instalacja antenowa: antena zbiorcza
Nadajnik - obiekt nadawczy: Chorągwica

Re: DAB+ w Polsce

Post autor: pswiatki »

Max van Org pisze:
antypyra pisze: Co zrobić, żeby nie przerywało? Wszak przerywanie jest zakazane... :lol:
Kup sobie porządny sprzęt, to nie będzie przerywało.
Jaki to jest "porządny" sprzęt? Czym on ma się charakteryzować?

szymon9904
Posty: 123
Rejestracja: 23 lipca 2015, o 14:36
Miejscowość: Żary
Odbiornik: T2: FTE T220 Max, Samsung UE40K5672 | DAB: Technisat Viola 2
Instalacja antenowa: FTE Diamond (pasywnie) - ok. 17 m.n.p.t.
Nadajnik - obiekt nadawczy: Śnieżne Kotły / Wichów / Liberec / Lobau

Re: DAB+ w Polsce

Post autor: szymon9904 »

@pswiatki: u nas w Polsce raster UKF FM wynosi 100 kHz (0,1 MHz), co jest niestety zbyt małym odstępem, chociaż zdaniem UKE w wielu przypadkach wszystko jest w porządku - pomimo tego, że np. 2 stacje średniej mocy (po 5 kW ERP) w odległości 80 km wzajemnie się żrą..
Przy naszej dewiacji, odstęp na stacjach powinien wynosić 0,3 MHz - zawsze można też obniżyć parametr MPX do 0 dBr.
Moim zdaniem 0,2 MHz wystarcza (przynajmniej na moich odbiornikach) i znam przypadki, gdzie taki odstęp się sprawdza i nie ma problemów z odbiorem (np. RMF FM - Lubań 93,8 MHz i PR 3 - Jelenia Góra 94 MHz). Może też dlatego, że te stacje są nadawane z dwóch różnych obiektów - tyle, że pokrywają praktycznie taki sam obszar.

pswiatki
Posty: 545
Rejestracja: 31 lipca 2014, o 21:45
Odbiornik: WIWA 120, proto. DAB, RTL2832, USRP B200, X310, USRP1, PLUTO
Instalacja antenowa: antena zbiorcza
Nadajnik - obiekt nadawczy: Chorągwica

Re: DAB+ w Polsce

Post autor: pswiatki »

Aha... no rozumiem. Ciekawe, że taki raster klepnęli i twierdzą, że to jest dobrze.
Nawiasem: czy 0 dBr oznacza w praktyce założenie "czapy" (limitu) na niższym poziomie dla maksymalnej dewiacji?

Awatar użytkownika
Max van Org
Posty: 1383
Rejestracja: 29 listopada 2010, o 17:54

Re: DAB+ w Polsce

Post autor: Max van Org »

szymon9904 pisze: Możliwe, że faktycznie docelowo będzie to oszczędność. Może i się nawet bym przekonał do DAB+ - pod warunkiem, że faktycznie byłaby to technologia dająca postęp w radiofonii. Za kilkanaście stacji w MUXie w słabej jakości podziękuję :)
Jeżeli porównamy moc nadajników UKF z końca lat 1990-tych a dzisiejszą, to stwierdzimy, że stare założenia zostały zweryfikowane i poprawione. 100 Watt w jakiejś większej aglomeracji nie wystarczy, aby w dobrej jakości odbierać programy. Dobrym przykładem jest Kraków, mieszkałem już w paru dzielnicach, odbiór na UKF-ie pozostawiał dużo do życzenia, a moc nadajników została podwyższona. DAB+ zamierzają uruchomić tak tanio jak tylko możliwe, żeby w ogóle ruszyło. UKE zaplanowało moc ERP 0,5 kW, 1 kW i 2 kW. Dużo za mało. Wprawdzie odbierałem 20 km odległy nadajnik z mocą 1 kW zewnątrz budynku, ale wolałbym 10 kW, bo dopiero wtedy odczuwam zaletę stabilnego odbioru DAB+ w porównaniu do UKF-u.
szymon9904 pisze: Jeżeli DAB+ zagwarantuje LEPSZĄ (albo chociaż identyczną) jakość niż na UKF, zaplanowane zostanie kilka sieci pokrycia (a nie tylko 3)
Chcesz więcej niż 3 multipleksy bez żadnej bazy odbiorników DAB+ w gospodarstwach domowych? Przepraszam za szczerość, ale jest to myślenie typowe komunistyczne, które występuje również w krajach monarchicznych. Niech król da. Ktoś musi za ten eksperymenty zapłacić. UKE i KRRiT szukają nadal głupiego. Ale do śmiałych należy świat. Jeżeli nie uda się, my będziemy płacili za odbiór z źle rozbudowanej sieci 5G.
szymon9904 pisze: z gęstą siecią nadajników i zasięg stacji będzie przynajmniej porównywalny z UKFem
[/quote]

Musi być więcej nadajników niż na UKF-ie. Obecny UKF ma braki. Zaplanowano sieć do odbioru stacjonarnego, nikt nie przewidywał jak ważny będzie odbiór mobilny.

Kto chce rozbudować zasięg, może czekać ja jedną nową częstotliwość na rok i zwiększać zasięg w jakiś wioskach. Koncesji na duże miasta są raczej wyjątkiem:

2014: Białystok, Częstochowa -> TOK FM
2014: Częstochowa -> PIN
2014: Zabrze -> Agora
2015: Bydgoszcz, Rzeszów -> TOK FM
2016: Tarnowskie Góry -> TOK FM
2016: Częstochowa -> Radio Park
2016: Gdańsk -> Agora
2016: Kielce -> WAWA
2017: nic
2018: Poznań -> RMF FM
2018: Zabrze -> Eurozet

W Gdańsku nadawcy czekali 6 lat na nowy konkurs:
2005 -> RMF Classic
2011 -> PIN
2013 -> WAWA
2016 -> Agora

szymon9904
Posty: 123
Rejestracja: 23 lipca 2015, o 14:36
Miejscowość: Żary
Odbiornik: T2: FTE T220 Max, Samsung UE40K5672 | DAB: Technisat Viola 2
Instalacja antenowa: FTE Diamond (pasywnie) - ok. 17 m.n.p.t.
Nadajnik - obiekt nadawczy: Śnieżne Kotły / Wichów / Liberec / Lobau

Re: DAB+ w Polsce

Post autor: szymon9904 »

Max van Org pisze: Jeżeli porównamy moc nadajników UKF z końca lat 1990-tych a dzisiejszą, to stwierdzimy, że stare założenia zostały zweryfikowane i poprawione. 100 Watt w jakiejś większej aglomeracji nie wystarczy, aby w dobrej jakości odbierać programy. Dobrym przykładem jest Kraków, mieszkałem już w paru dzielnicach, odbiór na UKF-ie pozostawiał dużo do życzenia, a moc nadajników została podwyższona. DAB+ zamierzają uruchomić tak tanio jak tylko możliwe, żeby w ogóle ruszyło. UKE zaplanowało moc ERP 0,5 kW, 1 kW i 2 kW. Dużo za mało. Wprawdzie odbierałem 20 km odległy nadajnik z mocą 1 kW zewnątrz budynku, ale wolałbym 10 kW, bo dopiero wtedy odczuwam zaletę stabilnego odbioru DAB+ w porównaniu do UKF-u.
Na jakość odbioru w ostatnich latach przyczyniło się unowocześnienie. Teraz nasz świat jest pełen elektrośmieci, które mogą powodować zakłócenia (np. chińskie zasilacze). I czasami przez taki elektrosyf ciężko jest się przebić - dlatego trzeba było podwyższać ERP, by uzyskać sygnał w mieście taki, jaki był parę lat wcześniej. Zwłaszcza, gdy odbiera się na kawałku drucika.
Do odbioru TV jest potrzebna antena, a do radia nagle nie? Ludzie chyba o tym pozapominali :)
Max van Org pisze: Chcesz więcej niż 3 multipleksy bez żadnej bazy odbiorników DAB+ w gospodarstwach domowych? Przepraszam za szczerość, ale jest to myślenie typowe komunistyczne, które występuje również w krajach monarchicznych. Niech król da. Ktoś musi za ten eksperymenty zapłacić. UKE i KRRiT szukają nadal głupiego. Ale do śmiałych należy świat. Jeżeli nie uda się, my będziemy płacili za odbiór z źle rozbudowanej sieci 5G.
W Niemczech nie uczą kultury osobistej? Najpierw 'ty' z małej, teraz przyrównywanie mojego myślenia do komunistycznego. Dawno takich komplementów nie słyszałem, brawo :)
Warto tak przez chwilę pomyśleć, że mówię o docelowym kształcie DAB+ w Polsce. Pamiętaj tylko, że aby zachęcić ludzi do zakupu odbiorników, musi być również jakaś sensowna oferta. A przez dość małą sprzedaż odbiorników DAB+ (i zapewne również przez to, że DAB+ spowoduje straty w udziale największych sieci) komercyjni nadawcy nie chcą w to wchodzić. I przez to powstaje błędne koło.
Tak samo jest przecież z MUX8 - wielu ludzi nie chce dokładać kolejnej anteny (często w pionie), by mieć dostęp do 4 średnio atrakcyjnych kanałów. I tam dopóki TVP nie wejdzie na MUX, to raczej zainteresowanie MUX8 nie będzie za wielkie. Inną sprawą jest to, że świadomość ludzi o MUX8 jest dość niska. Oby ta kampania coś im pomogła..
Max van Org pisze: Musi być więcej nadajników niż na UKF-ie. Obecny UKF ma braki. Zaplanowano sieć do odbioru stacjonarnego, nikt nie przewidywał jak ważny będzie odbiór mobilny.
Tak, tylko czy nadawca z Dolnego Śląska będzie zainteresowany nadawaniem z woj. lubuskiego? Aktualnie ich nadajniki na UKFie całkiem przyzwoicie pokrywają tę część kraju - wszak sygnał z gór zawsze będzie płynął daleko w stronę równiny.
A co do ilości nadajników - musi być więcej dlatego, że VHF III propaguje już nieco gorzej, aniżeli VHF II, ze względu na wyższą częstotliwość nadawania. Miejmy nadzieję, że nikt nie schrzani sprawy koordynacji i kanały DAB+ nie będą się wzajemnie zakłócać, tak jak niektóre stacje na UKFie.

Zablokowany