DAB+ w Polsce

[JaroslawMroczkowski]

Cyfryzacja ma dotyczyć wszystkich nadawców, którzy będą chcieli nadawać cyfrowo. Na razie taką wolę wyraziło Polskie Radio, co dalej, zobaczymy.

Jestem przeciwnikiem określania terminu wyłączenia radiofonii FM na tym etapie. Nic nas nie goni, nie ma terminów "unijnych" jak to miało miejsce w przypadku telewizji. Nie wiemy w jakim tempie będzie powstawała sieć, jaka będzie akceptacja społeczna, trzeba poczekać. Gdy ruszą pierwsze nadajniki posłuchamy jaka jest jakość, efektywne zasięgi, ocenimy ofertę programową i wtedy okaże się, czy DAB+ w Polsce ma szansę być sukcesem rynkowym.

Jeśli zaś chodzi o odbiorniki, to obserwując zmiany na runku STB DVB-T nie martwiłbym się o odbiorniki DAB+. Jeśli pojawi się popyt, za chwilę pojawią się nowe produkty, a konkurencja na rynku spowoduje obniżenie cen. (Konkurencyjny polski rynek spowodował, że odbiornik DVB-T kosztujący w Szwajcarii około 65 CHF, u nas był sprzedawany za niewiele ponad 100zł.)
Aby odbierać DAB+ w samochodzie wcale nie trzeba wymieniać radia. Są już dostępne urządzenia zamieniające DAB na FM. W zależności od wykonania wpina się je w tor antenowy, albo a pomocą małego nadajnika nadają sygnał do anteny samochodowej. Wprawdzie nieznacznie cierpi na tym jakość dźwięku, ale można bez problemu słuchać DABu bez rewolucji w samochodzie ... i portfelu. To dopiero początek, wkrótce pojawią się nowe pomysły i produkty.
Dlatego przeraża mnie seria artykułów z ostatnich dni "grzejąca" temat cyfryzacji radia i straszących ludzi szybką koniecznością (!) wymiany odbiorników na cyfrowe. Nie ma konieczności ani pośpiechu...

[belzebiusz]

Odnośnie akapitu drugiego:
Nie dziwię się, że Emitel nie jest zwolennikiem wyłączania FM, w końcu sporo na tych emisjach zarabia, a pasmo UKF nie jest kolizyjne z VHF więc z chęcią będzie prowadził podwójne emisje.

[antypyra]

Bardzo dobrze. Póki DAB się nie sprawdzi, nie ma co wyłączać UKF. Niech na nim nawet diabeł zarabia, nie tylko Emitel.
Jak na razie, to ja DAB-owi nie wróżę dobrze. Przede wszystkim mizerna jakość dźwięku, parcie na ilość stacji/nadawców i mała efektywność binarna. Technologia przestarzała i ograniczona - bez perspektyw.

[AdamP]

Cyfryzacja ma dotyczyć wszystkich nadawców, którzy będą chcieli nadawać cyfrowo.

Właśnie o to mi chodziło, żaden komercyjny nadawca nie zdecyduje się na podwójne nadawanie (podwójne koszty) a nadawanie wyłącznie sygnału cyfrowego to samobójstwo dla nadawcy. Tylko konkretny termin wyłączenia analogowego UKF może wymusić zmianę na DAB+. Inaczej cyfrowe radio "umrze śmiercią naturalną" - nikt oprócz PR nie będzie zainteresowany takim nadawaniem, ludzie nie będą zmieniać/przerabiać odbiorników wyłącznie z powodu kilku stacji PR, a nadawanie takiego sygnału będzie "sztuką dla sztuki" - będzie tego słuchać tylko garstka zapaleńców.
Osobiście nie mam zamiaru zmieniać instalacji antenowej i wymieniać odbiornika bądź "dokładać" jakiś odpowiednik STB, dopóki nie będzie konkretnego terminu wyłączenia analogu czyli przejścia na sygnał cyfrowy stacji które mnie interesują (komercyjne).

[antypyra]

No i OK. Po co komerchy mają mieć konkurecje innych komerch w DAB-ie? Niech komerchy walą po glowie w autobusie, u fryzjera i na plaży. Po co DAB z 12 bulgocącymi stacjami w muxie?

[JaroslawMroczkowski]

Nadawanie podwójne to założenie, że oferta będzie skopiowana z FM, po co?
Czy DAB nie powinien być rozpatrywany jako rozszerzenie FMu? Każdy nadawca sam musi zdecydować, czy chce wejść w DAB i z jakimi programami. Jedni uznają, że wystarczającym magnesem będzie lepsza jakość techniczna, inni być może będą zachęcać nowymi treściami.

Gdy będzie zbliżał się termin wyłączenia FMu nie obejdzie się bez nadawania podwójnego by wszyscy mieli czas kupić/dostosować odbiorniki, ale zaczynanie z takimi założeniami powoduje, że dyskusja staje się jeszcze trudniejsza.


/Tak, tak, wiem, zaraz się okaże, że rynek nie pomieści więcej stacji, że rynek reklamowy się kurczy, itp. Czas pokaże...

[antypyra]

W DAB-ie lepsza jakość techniczna na pewno nie będzie atutem. Już to widać. Zresztą wystarczy obejrzeć się na zachód. Wszędzie są wątpliwości i tylko namierzają się do wyłączenia UKF. DAB może oznaczać koniec radia naziemnego za parę lat..

[Benedykt]

Ludzi nabiera się na "cyfrowe radio". Przecież obecnie radio wewnątrz jest cyfrowe. A co to takiego "cyfrowa jakość"? Mamy już przykłady z telewizji. "Cyfrowa jakość" wcale nie musi być lepsza dla odbiorcy. Standardowa jakość to dziś smartfon lub tablet. Eksponowanie "cyfrowej jakości" na 40' robi wrażenie.Bardzo negatywne wrażenie. Tęcze, kwadraty, zamazanie szczegółów. W radiu jest jeszcze gorzej. Może w końcu ktoś sobie uświadomi, że jest TYLKO DŹWIĘK. I od jego jakości zależy, czy stacja będzie chętniej słuchana, czy nie..Z licznych testów jakie przeprowadziłem wynika, że dopiero 256 kB/s można uznać za JAKOŚĆ CYFROWĄ dającą coś więcej niż analog. Jest to jakiś kierunek nowej kultury słuchania.
Odpowiadając, że nikt nie doa więcej - odpowiem - może tak być, że nikt nie kupi więcej i co wtedy. Pierwsze ruchy już widać. Rodacy nie są naiwni, nie chcą kupować chały. Stąd projekt zamiany abonamentu na "opłatę audiowizualną". By wyłudzić kasę. Radio FM szumi.
Komórki (przecież cyfrowe) nie szumią ale czasamilepiej się połączyć tradycyjnym telefonem niż "komórką".
Chciałbym... ale nie widzę szczególnego powodzenia dla DAB w Polsce - z taką jakością.

[DVBManiak]

Myślicie, że ludzie zwłaszcza młodzi tak zwracają uwagę na jakość? Przecież większość słucha muzyki w jakości MP3 128 kb/s. Ja stawiam na jakość, ale nie przesadzajmy. Co macie na komputerach czy w komórkach same FLAC'i czy WAV'y? MP3 192 kb/s lub AAC+ 128 kb/s w zupełności wystarczy dla radia gdzie dominuje muzyka, dla stacji gadanych AAC+ 96 kb/s będzie optymalne. Dziwię się, że FM ma według was dobrą jakość, dla mnie jest słaba.

[qwerty.am]

Myślicie, że ludzie zwłaszcza młodzi tak zwracają uwagę na jakość? Przecież większość słucha muzyki w jakości MP3 128 kb/s.

To jest argument za wprowadzeniem zacofania technicznego w DABie?

MP3 192 kb/s lub AAC+ 128 kb/s w zupełności wystarczy dla radia gdzie dominuje muzyka, dla stacji gadanych AAC+ 96 kb/s będzie optymalne.

DAB+ nie używa MP3. 96kbps to za mało, żeby mowa została wiernie oddana, bez "siorbania" w wyższych partiach dźwięku.

Dziwię się, że FM ma według was dobrą jakość, dla mnie jest słaba.

To już zależy od tego, do jakiej stacji się odnosisz. I na czym słuchasz. Wiadomo, że stacje o nazwach trzyliterowych oraz inne "maksymalne" do słuchania się nie nadają. Ale to nie jest wina modulacji FM, tylko ustawień procesorów dźwięku w tych rozgłośniach. Tak samo można zrobić DAB+ na poziomie "wystarczającym" (tylko ciekawe, jakich argumentów trzeba będzie użyć, żeby nakłonić ludzi do zakupu gorzej grających odbiorników. W Wielkiej Brytanii się to nie udaje, mimo mnogości stacji), a można zrobić i tak, by przegonił obecny UKF.

[antypyra]

Młodzi ludzie na wiele rzeczy nie zwracają uwaqi, nie tylko na jakość dźwięku.. Zadawalają się np. niechlujnymi ubraniami i fryzurami, klną na ulicy itd. Nie dziwi więc brak estetyki dźwięku.
Dosyły cyfrowe PR są na tyle dobre, że przewyższają może te w DAB z niskim debitem. Inna rzeczą jest stopień zepsucia dźwięku procesorami studyjnymi oraz jakość samego odbioru związana min. z poziomem sygnału i multipathem.

W przeciwieństwie do DAB-u, gdzie "albo gra, albo nie gra" w zależności od poziomu sygnału zdolnego odblokować odbiornik, na UKF mamy całą skalę jakości odbioru: większy czy mniejszy szum lub tylko niezauważalny, "przypierdy" itd.. Odbiór może być zły w stereo, a (względnie) dobry w mono itd.

W DAB-ie odbiór można określić jako dobry zawsze, o ile nie następuje zrywanie pracy dekodera w odbiorniku. Jakość dźwięku zależy od strony nadawczej (min. bitrate)i od jakości odbiornika, który powinien mieć mieć możliwie dobry przetwornik C/A.

Jeśli my - zwolennicy jakości- mówimy o niej jako o dobrej na UKF w niektórych przypadkach, nie mamy na myśli samego odbioru, który może popsuć bardzo wiele, że niewiele walorów nadawania usłyszymy. Co z tego, że np. Dwójka nadaje względnie dobrze, nie katuje procesorami i ma dobry cyfrowy dosył, jeśli słaby nadajnik obsługuje najwyżej teren w promieniu 20-30 km, a dalej walczy się już z sygnałem, antenami, szumami itd.

[DVBManiak]

A o co sądzicie o jakości materiałów źródłowych, czyli przede wszystkim o muzyce? Dużo słyszałem, że większość stacji gra z empetrójek - to prawda? Ciekawe czy PR ma muzykę w bezstratnym formacie. Przyznam zawsze mnie to ciekawiło. Zwłaszcza, gdy kiedyś dowiedziałem się od Muzycznego Radia z Jeleniej Góry, że grają z płyt CD albo uwaga z vinyli! Trochę mi to nie pasuje, bo nie wyobrażam sobie sterty płyt walających się po studiu.

[antypyra]

Niektórzy grają wprost z płyt - nawet winylowych. Są jeszcze radia i redaktorzy radiowi - nie same puszki. Ale potem i tak mieli się to do formatu cyfrowego. Dobrze, jeśli nie do tak marnego, jak mp3/128kbps.

[Benedykt]

Z powodów prawnych PR musi posiadać płyty CD (numer katalogowy i wszystkie dane do ZAIKS). Porozumienie EBU zabrania używania w mediach publicznych mp3. Jeżeli są (mp3) to korespondencje reportera w terenie (tam gdzie nie można przesłać materiału w innej formie). Część wytwórni daje możliwość ściągania nowości ze swoich serwerów (.wav). Podobnie jest zresztą w telewizji. Tam także materiały są gromadzone na serwerze w formacie "liniowym" z dźwiekiem PCM (48 kHz/16).

[antypyra]

Komercyjniacy używają jednak mp3. To ułatwia wymianę i rozprzestrzenianie chłamu po internecie.

[Max van Org]

Kiedyś przychodziły płyty w koszyczkach z archiwum od Pań które wyszukiwały utwory wraz z redaktorem. Studenci nakładali je na gramofon. Ostatni raz widziałem w latach 90-tych, że płyty CD były dostępne dla redaktorów. Od tego czasu jest w studio tylko jedna płyta CD, ta awaryjna. Powiedzmy tak: od czasu upowszechnienia się technologii CD w gospodarstwach domowych, płyty za często znikały z rozgłośni na zawsze. Nie chcę posądzać kolegów. Inaczej wygląda ze słuchaczami. Znikały nawet pudełka od CD w dzień otwarty, chociaż przedtem usunięto wszystkie płyty ze środka. To doprowadzało do sytuacji, że pudełka lądowały w krzakach na parkingu i trzeba było je później zbierać. Kiedyś twarde dyski były drogie i zapisywano muzykę w mpeg-2 layer 3 również w rozgłośniach radiowych. Dzisiaj można podchodzić do sprawy krytycznie. Przypominam sobie jak opisywano jakie korzyści są z kompresji dla rozgłośni. Często zapominanym, że przez MUSICAM ceny przesyłania reportaży spadły. Przecież wysyłanie reportaży na żywo przez SNG za czasów przekazu analogowego było okropnie drogie. Cała ekipa była potrzebna a teraz jedzie reporter sam z samochodem z anteną na dachu a ta nastawia się sama na satelitę.

Komercyjniacy używają jednak mp3. To ułatwia wymianę i rozprzestrzenianie chłamu po i nternecie.

To stwierdzenie musisz wyjaśnić. Interesuje mnie w jaki sposób pliki źródłowe z twardego dysku w studiu dostają się do internetu. Szczególnie, że obojętnie jest czy pliki są dostępne w mp3, czy w formacie bezstratnym, bo przy dobrym łączu internetowym - powiedzmy 100 Mbit/s i więcej - nie gra to wielkiej roli czy jest ta muzyka poddana kompresji. Na jeden dysk 4 TB pasuje parę tyś. płyt CD bez kompresji. Ściągnięcie całej płyty CD z szybkiego serwera trwa dzisiaj 1-2 minut. Kiedyś w tym czasie nie mogłeś ściągnąć jednego utworu w mp3 z 128 kbps. Nie widzę różnicy w ściąganiu muzyki w formacie mp3 a tej bez kompresji. Różnicę widzę w udostępnianiu muzyki w internecie. Ale przesunięcie całej płyty w chmurkę to ok 10 min.

[antypyra]

Jeśli radio będzie cyfrowe i będą w użyciu odbiorniki z wyjściem cyfrowym, to każdy nadany utwór można by nagrać w wersji cyfrowej i rozprzestrzenić w internecie, oczywiście nielegalnie.

[Max van Org]

Jeśli radio będzie cyfrowe i będą w użyciu odbiorniki z wyjściem cyfrowym, to każdy nadany utwór można by nagrać w wersji cyfrowej i rozprzestrzenić w internecie, oczywiście nielegalnie.

Ty słyszałeś już coś nie coś o kartach dźwiękowych? Więc gdzie jest problem?
Przecież można od dawna nagrywać radio z internetu, szczególnie jak leci we flac.

[antypyra]

A jeśli stacja DAB puści coś szczególnego, czego nie ma w internecie? Jeszcze nie wszystko jest w internecie, a złodzieje własności intelektualnej ciągle są. Wtedy to można nagrać z tunera, a potem chyżo wgrają to, co nagrali z tunera. Na tej zasadzie przez parę lat złodzieje kładą przemysł płytowy, a władza światowa siedzi cicho. A potem jest gadka demagogów, że płyta CD to przeżytek. Ale spróbuj nie dopłacić 2 zł podatku...

[belzebiusz]

To już lepiej zgrać wtedy z przekazu FTA w MUSICAM na satelicie.