Pojemność multipleksu DAB+

przygotowania do wdrożenia radia cyfrowego DAB+, strategia, plany, testy
Awatar użytkownika
Poland
Posty: 2080
Rejestracja: 4 marca 2009, o 13:19
Miejscowość: Trzciana k. Bochni
Odbiornik: Radio: GRUNDIG COSMOPOLIT 7A / DUAL DAB 3 / DUAL DAB P-100
Instalacja antenowa: Ant.: Teleskopowa (Radio DAB+ x3)
Nadajnik - obiekt nadawczy: RTCN Kraków "Chorągwica"

Pojemność multipleksu DAB+

Post autor: Poland »

Mam pewne pytanie a propo Cyfrowego Radia Naziemnego a mianowicie czy dało by się (a jeżeli tak to jakbyście to widzieli) pomieścić wszystkie obecnie nadające w analogu stacje radiowe. Ja osobiście przyznam że może być z tym problem no chyba że MUX2 dostaną stacje ogólnopolskie, MUX3 sieciówki a MUX4 stacje lokalne. Problem tylko będzie w dwóch kwestiach a mianowicie wszystkie stacje ogólnopolskie i sieciowe mogłyby się nie zmieścić w multipleksach a co za tym idzie ich przyszłość w cyfrowym eterze stałaby pod dużym znakiem zapytania. Drugą kwestią jest to że po przeniesieniu całego naziemnego analogowego eteru do wersji cyfrowej nie byłoby miejsca na nowe stacje radiowe a co za tym idzie takie innowacyjne projekty jak internetowe Radio Travel nie miałyby szans na pojawienie się w ofercie naziemnej. Jakbyście zatem rozplanowali nadawanie w MUX'ach cyfrowych na przykładzie lokalizacji z których odbieracie stacje analogowe ? Interesuje mnie tu w szczególności opinia mieszkańców miast wojewódzkich gdyż tam stacji radiowych jest najwięcej ale zapraszam też do rozmowy na wspomniany temat mieszkańców mniejszych lokalizacji ponieważ chciałbym się dowiedzieć do czego chcieli by mieć dostęp w DAB+ czyli naziemnej radiofonii cyfrowej :-)
Ostatnio zmieniony 30 września 2013, o 21:12 przez Poland, łącznie zmieniany 1 raz.

Awatar użytkownika
Max van Org
Posty: 1383
Rejestracja: 29 listopada 2010, o 17:54

Re: Analogowe stacje radiowe - jak je pomieścić w DAB+ ?

Post autor: Max van Org »

Poland pisze:Ja osobiście przyznam że może być z tym problem no chyba że MUX2 dostaną stacje ogólnopolskie, MUX3 sieciówki a MUX4 stacje lokalne.
Mógłbyś podać informacje nt. DAB MUX 4? Na jakich częstotliwościach?

Awatar użytkownika
Poland
Posty: 2080
Rejestracja: 4 marca 2009, o 13:19
Miejscowość: Trzciana k. Bochni
Odbiornik: Radio: GRUNDIG COSMOPOLIT 7A / DUAL DAB 3 / DUAL DAB P-100
Instalacja antenowa: Ant.: Teleskopowa (Radio DAB+ x3)
Nadajnik - obiekt nadawczy: RTCN Kraków "Chorągwica"

Re: Analogowe stacje radiowe - jak je pomieścić w DAB+ ?

Post autor: Poland »

Podaje tylko taki przykład. Znając życie ten multipleks pojawiłby się na częstotliwościach o mniejszym zasięgu zgodnych z zasięgami wszystkich będących na nim analogowych stacji radiowych które to wtedy byłyby już cyfrowe :-)

Awatar użytkownika
Max van Org
Posty: 1383
Rejestracja: 29 listopada 2010, o 17:54

Re: Analogowe stacje radiowe - jak je pomieścić w DAB+ ?

Post autor: Max van Org »

Weźmy jako przykład np. województwo Pomorskie. Rynek jest podzielony na wschód (Lębork, Słupsk, Chojnice) i zachód (Aglomeracja Gdańska/Trójmiasto).
Na całe województwo ustalono 3 kanały w paśmie VHF o szerokości 1,5 KHz.

woj. Pomorskie

Przykład 1:
Podział regionalny
1 multipleks w Aglomeracji Gdańskiej
1 multipleks w zachodniej części woj. Pomorskiego

Kod: Zaznacz cały

5A   01   Radio RMF FM
5A   02   Radio ZET
5A   03   Radio Maryja
5A   04   Radio TOK FM
5A   05   Radio RMF Classic
5A   06   Radio PiN
5A   07   Radio ZET Chilli
5A   08   Radio Plus Gdańsk
5A   09   Radio Kaszëbë
5A   10   Radio RMF MAXXX Trójmiasto
5A   11   Radio Złote Przeboje 103 i 99,2
5A   12   Radio Malbork
5A   13   Radio Głos
5A   14   Radio Eska Rock
5A   15   Radio Eska Trójmiasto
5A   16   Radio AM Gdynia
		
5D   01   Radio RMF FM
5D   02   Radio ZET
5D   03   Radio Maryja
5D   04   Radio FaMa Słupsk
5D   05   Radio Plus Koszalin
5D   06   Radio Weekend
5D   07   Radio RMF MAXXX Pomorze
5D   08   Radio Głos
5D   09   Radio AM Chojnice
5D   10   Radio AM Słupsk
Przykład 2:
Podział na rozgłośnie ponadregionalne i regionalne

Kod: Zaznacz cały

5A   01   Radio Plus Gdańsk
5A   02   Radio RMF MAXXX Trójmiasto
5A   03   Radio Złote Przeboje 103 i 99,2
5A   04   Radio Malbork
5A   05   Radio Eska Rock
5A   06   Radio Eska Trójmiasto
5A   07   Radio AM Gdynia
5A   08   Radio FaMa Słupsk
5A   09   Radio Plus Koszalin
5A   10   Radio Weekend
5A   11   Radio RMF MAXXX Pomorze
5A   12   Radio Głos
5A   13   Radio AM Chojnice
5A   14   Radio AM Słupsk
		
5D   01   Radio RMF FM
5D   02   Radio ZET
5D   03   Radio Maryja
5D   04   Radio TOK FM
5D   05   Radio RMF Classic
5D   06   Radio PiN
5D   07   Radio ZET Chilli
5D   08   Radio Kaszëbë
5D   09   Radio Głos
Pierwsza metoda uwzględnia zasięg techniczny rozgłośni ale na umieszczenie 16 rozgłośni nie zgodzą się niektórzy nadawcy. Wersja druga zwiększa zasięg techniczny rozgłośni lokalnych na za duży obszar.

woj. Zachodniopomorskie

Kod: Zaznacz cały

11A   Szczecin	Polskie Radio
		
10A   01   Radio Eska Szczecin
10A   02   Radio Eska Rock
10A   03   Radio Plus Szczecin
10A   04   Radio Plus Gryfice
10A   05   Radio Plus Lipiany
10A   06   Radio RMF MAXXX Szczecin
10A   07   Radio WAWA Szczecin
10A   08   Radio Złote Przeboje 89,8 FM
10A   09   Radio Złote Przeboje 105,6 FM

12B   01   Radio Maryja
12B   02   Radio RMF Classic
12B   03   Radio RMF FM
12B   04   Radio TOK FM
12B   05   Radio ZET
12B   06   Radio ZET Chilli


12D   Koszalin	Polskie Radio
		
 5C   01   Radio Eska Koszalin
 5C   02   Radio ESKA Szczecinek
 5C   03   Radio Eska Rock
 5C   04   Radio Kołobrzeg
 5C   05   Radio Plus Koszalin
 5C   06   Radio RMF MAXXX Pomorze
 5C   07   Radio AM Koszalin
 5C   08   Radio AM Połczyn
 5C   09   Radio AM Wałcz
		
10B   01   Radio Maryja
10B   02   Radio RMF Classic
10B   03   Radio RMF FM
10B   04   Radio TOK FM
10B   05   Radio ZET
10B   06   Radio ZET Chilli

Awatar użytkownika
Poland
Posty: 2080
Rejestracja: 4 marca 2009, o 13:19
Miejscowość: Trzciana k. Bochni
Odbiornik: Radio: GRUNDIG COSMOPOLIT 7A / DUAL DAB 3 / DUAL DAB P-100
Instalacja antenowa: Ant.: Teleskopowa (Radio DAB+ x3)
Nadajnik - obiekt nadawczy: RTCN Kraków "Chorągwica"

Re: Analogowe stacje radiowe - jak je pomieścić w DAB+ ?

Post autor: Poland »

Nieco bardziej skomplikowana sytuacja będzie w Małopolsce - tam do DAB+ poza kanałem 12D który przejdzie zapewnie do Polskiego Radia będą wykorzystywane jeszcze kanały 10B i 11B w związku z czym ich ułożenie może być takie:
12D Polskie Radio (w planowanym przez niego układzie)

10B 01 RMF FM
10B 02 RMF Maxxx
10B 03 RMF Classic
10B 04 Radio Zet
10B 05 Radio Zet Gold
10B 06 Radio Zet Chilli
10B 07 Radio Eska
10B 08 Radio Eska Rock
10B 09 Radio Maryja
10B 10 TOK FM
10B 11 Radio Złote Przeboje (zakładamy że sieci przerobią koncesje ponadregionalne na ogólnopolską)
10B 12 Radio Plus
10B 13 Radio Wawa
10B 14 Radio PIN

11B 01 Radio Bajka
11B 02 Radio Roxy
11B 03 Antyradio
11B 04 Radio RDN Małopolska
11B 05 Radio RDN Nowy Sącz
11B 06 Radio Alex
11B 07 RMF City FM
11B 08 Radio Ain Karim
11B 09 Radio Alfa/Radio KRK
11B 10 - 13 Miejsce na ewentualne nowości
11B 14 Twoje Radio AM lub nowy kanał radiowy
Dzięki braku miejsca na rozszczepienia lokalne sieci będą musiały zrezygnować z wstawek lokalnych ale za to będą mogły przejść na koncesje ogólnopolskiego przy czym zwolnią trochę miejsca dla nowe stacje radiowe chociaż i tak jego będzie niestety zbyt mało do rozdysponowania ponieważ będzie wolnych tylko 5/14 dostępnych slotów :-(

pswiatki
Posty: 545
Rejestracja: 31 lipca 2014, o 21:45
Odbiornik: WIWA 120, proto. DAB, RTL2832, USRP B200, X310, USRP1, PLUTO
Instalacja antenowa: antena zbiorcza
Nadajnik - obiekt nadawczy: Chorągwica

Re: Pojemność multipleksu DAB+

Post autor: pswiatki »

Nie rozumiem dlaczego w danym kanale ma być 14 slotów (?) - czy są jakieś ustalenia które na sztywno dzielą pojemność multipleksu DAB w Polsce? Swoją drogą, sprawdzę co w praktyce może oznaczać dla jakości audio podział MUXa na 14 części....

Awatar użytkownika
antypyra
Posty: 2090
Rejestracja: 22 marca 2012, o 20:16
Miejscowość: Pipidówa
Odbiornik: Sony ST-SB920
Onkyo 4030 DAB/FM
Tecsun PL 390
Dual DAB 14
Instalacja antenowa: UKF: antena 1 el., dipol pętlowy f-my Dipol,
TV i DAB: antena LP 6-69 f-my Dipol
Nadajnik - obiekt nadawczy: komin Ciepł. Starosielce, RTCN Krynice

Re: Pojemność multipleksu DAB+

Post autor: antypyra »

Wiadomo co. Padakę jakosciową.

adac
Posty: 1866
Rejestracja: 19 czerwca 2011, o 08:22
Nadajnik - obiekt nadawczy: najbliższy maszt GSM

Re: Pojemność multipleksu DAB+

Post autor: adac »

pswiatki pisze: Nie rozumiem dlaczego w danym kanale ma być 14 slotów (?)
Nie musi, wszystko zależy od nadawców. Może być też 8 albo 10.
czy są jakieś ustalenia które na sztywno dzielą pojemność multipleksu DAB..?
Niektórzy twierdzą że są, inni że nie. Obydwie strony nie widziały na to żadnych dokumentów i zarzucają sobie teorie spiskowe.
Swoją drogą, sprawdzę co w praktyce może oznaczać dla jakości audio podział MUXa na 14 części.
Oznacza to średnio 75,4 kbs dla jednego serwisu co z kolei oznacza 69 kb/s na audio AAC. Może być stereo.
/Edit: przy założeniu korecji EEP 3-A która jest powszechnie stosowana w EU w tym również przez P. Radio.

pswiatki
Posty: 545
Rejestracja: 31 lipca 2014, o 21:45
Odbiornik: WIWA 120, proto. DAB, RTL2832, USRP B200, X310, USRP1, PLUTO
Instalacja antenowa: antena zbiorcza
Nadajnik - obiekt nadawczy: Chorągwica

Re: Pojemność multipleksu DAB+

Post autor: pswiatki »

edit/ Nie cytuj posta pod postem. Czytaj Regulamin forum.
A tu ciekawostka - musieliśmy równocześnie wziąć się za sprawę, bo ów "EDIT:" (założenie sposobu ochrony przed błędami, tj. EEP 3-A) jest oczywiście bardzo ważny. Ja go jednak nie widziałem jak zaczynałem odpowiadać :) Muszę zatem sprawdzić ile CU zajmie taki "slot" (sub-channel), może faktycznie da się upchnąć jedynie 14 w 864 dostępnych CU-s.

P.

adac
Posty: 1866
Rejestracja: 19 czerwca 2011, o 08:22
Nadajnik - obiekt nadawczy: najbliższy maszt GSM

Re: Pojemność multipleksu DAB+

Post autor: adac »

Mogę podrzucić gotowca na odpowiedzialność tego co to policzył: 8-)
Jeden serwis 128 kbs zajmuje przy tej protekcji jaką stosuje P. Radio 96 CU's, więc po odjęciu pierdoł na serwisy wspólne które tam wcześniej czy później się znajdą wychodzi równo 8 kanałów.
128 kbs w serwisie oznacza z kolei 117 kbs na dźwięk.

naziemna-ntrc
Posty: 707
Rejestracja: 16 grudnia 2013, o 11:58

Re: Pojemność multipleksu DAB+

Post autor: naziemna-ntrc »

adac pisze:
pswiatki pisze:czy są jakieś ustalenia które na sztywno dzielą pojemność multipleksu DAB..?
Niektórzy twierdzą że są, inni że nie. Obydwie strony nie widziały na to żadnych dokumentów i zarzucają sobie teorie spiskowe.
Jest dokument, i to konkretny dokument z nazwy, który określa średnią arytmetyczną przepływność z przepływności wszystkich programów radiowych wchodzących w skład strumienia multipleksu.

adac
Posty: 1866
Rejestracja: 19 czerwca 2011, o 08:22
Nadajnik - obiekt nadawczy: najbliższy maszt GSM

Re: Pojemność multipleksu DAB+

Post autor: adac »

Przyznam się że tyle to i ja bym policzył i nie potzrebuję do tego żadnego dokumentu.
Ps. Nie bądź taki tajemniczy i podaj link do tego dokumentu chyba że masz na myśli zwykły kalkulator. :shock:

Odpowiedź na pyt: czy są jakieś ustalenia które na sztywno dzielą pojemność multipleksu DAB, od siebie dodam: między nadawcami miała zupełnie inne intencje.

naziemna-ntrc
Posty: 707
Rejestracja: 16 grudnia 2013, o 11:58

Re: Pojemność multipleksu DAB+

Post autor: naziemna-ntrc »

adac pisze:Przyznam się że tyle to i ja bym policzył i nie potzrebuję do tego żadnego dokumentu.
Dokument wskazuje konkretną minimalną wartość. :)

Wiesz jaką aktualnie przepływnością może pochwalić multipleks Polskiego Radia? 8-)

pswiatki
Posty: 545
Rejestracja: 31 lipca 2014, o 21:45
Odbiornik: WIWA 120, proto. DAB, RTL2832, USRP B200, X310, USRP1, PLUTO
Instalacja antenowa: antena zbiorcza
Nadajnik - obiekt nadawczy: Chorągwica

Re: Pojemność multipleksu DAB+

Post autor: pswiatki »

edit/ Nie cytuj posta pod postem. Czytaj Regulamin forum.
Można to łatwo obejrzeć odpowiednimi narzędziami. Jutro mogę podać precyzyjne wartości jeśli ktoś jest zainteresowany. Nie pamiętam teraz na 100%, ale chyba pojemność kanału DAB nie jest wykorzystana w całości w MUXie PR.

pswiatki
Posty: 545
Rejestracja: 31 lipca 2014, o 21:45
Odbiornik: WIWA 120, proto. DAB, RTL2832, USRP B200, X310, USRP1, PLUTO
Instalacja antenowa: antena zbiorcza
Nadajnik - obiekt nadawczy: Chorągwica

Re: Analogowe stacje radiowe - jak je pomieścić w DAB+ ?

Post autor: pswiatki »

edit/ Nie cytuj posta pod postem. Czytaj Regulamin forum.
Można to łatwo obejrzeć odpowiednimi narzędziami. Jutro mogę podać precyzyjne wartości jeśli ktoś jest zainteresowany. Nie pamiętam teraz na 100%, ale chyba pojemność kanału DAB nie jest wykorzystana w całości w MUXie PR.

-- połączono
Max van Org pisze:Weźmy jako przykład np. województwo Pomorskie. Rynek jest podzielony na wschód (Lębork, Słupsk, Chojnice) i zachód (Aglomeracja Gdańska/Trójmiasto).
Na całe województwo ustalono 3 kanały w paśmie VHF o szerokości 1,5 KHz.

(...)
Wcześniej mi umknęło - a chyba nie było do tej pory korekty (może dlatego
że to oczywiste): rozumiem że chodzi o 3 kanały w paśmie VHF o szrokości
1.5 MHz (megaherca, nie kiloherca).

edit/ Posty połączono. Proszę zapoznać się z zasadami publikacji ujętymi w Regulaminie forum.

adac
Posty: 1866
Rejestracja: 19 czerwca 2011, o 08:22
Nadajnik - obiekt nadawczy: najbliższy maszt GSM

Re: Pojemność multipleksu DAB+

Post autor: adac »

Wiesz jaką aktualnie przepływnością może pochwalić się multipleks Polskiego Radia?
Nie wiem ale znalazłem :D
P. Radio wykorzystuje obecnie 600 CU's z pojemności swojego multipleksu -co o niczym nie świadczy, bo do uruchomienia są jeszcze 3 podstawowe serwisy.
Docelowo po dodaniu usług dodatkowych które też zapowiadają multipleks będzie wypełniony praktycznie w całości. Niektórzy wyliczyli tam 50 -64 kbs rezerwy na cały mux ale żaden nadawca nie wykorzystuje 100,1 %.

Ps. Masz na myśli SiWZ ? P.Radio nie przewiduje tam serwisów podstawowych poniżej 64 kb/s a górnej granicy nie podaje.

naziemna-ntrc
Posty: 707
Rejestracja: 16 grudnia 2013, o 11:58

Re: Pojemność multipleksu DAB+

Post autor: naziemna-ntrc »

adac pisze:P. Radio wykorzystuje obecnie 600 CU's z pojemności swojego multipleksu -co o niczym nie świadczy, bo do uruchomienia są jeszcze 3 podstawowe serwisy.
Chyba trochę więcej wykorzystują. :)
adac pisze:Ps. Masz na myśli SiWZ ? P.Radio nie przewiduje tam serwisów podstawowych poniżej 64 kb/s a górnej granicy nie podaje.
Nie.


pswiatki
Posty: 545
Rejestracja: 31 lipca 2014, o 21:45
Odbiornik: WIWA 120, proto. DAB, RTL2832, USRP B200, X310, USRP1, PLUTO
Instalacja antenowa: antena zbiorcza
Nadajnik - obiekt nadawczy: Chorągwica

Re: Pojemność multipleksu DAB+

Post autor: pswiatki »

No tak, te dane, te tabele to w sumie "przewroty" reguł, wzorów podanych w głównej
specyfikacji 300401 (też ETSI), więc tylko pokazują wprost ile można zmieścić
przy pewnych założeniach. Jak rozumiem takie założenia PR poczyniło (jawnie czy nie)
i dlatego spotkać można teraz coś takiego jak "slot". OK.

Nawiasem: moje narzędzie pojazuje:

Obrazek

A nieco więcej informacji mam tutaj.

Czyli 9 owych "slotów" (sub-channels) zajęte, a reszta CUs wciąż pozostaje do zagospodarowania.

(aha! Jestem wciąż poza zasięgiem DAB (Kraków), a strumień był zgrany z Katowic już jakiś czas temu - nie mam na razie bieżącej wersji).

adac
Posty: 1866
Rejestracja: 19 czerwca 2011, o 08:22
Nadajnik - obiekt nadawczy: najbliższy maszt GSM

Re: Pojemność multipleksu DAB+

Post autor: adac »

a reszta CUs wciąż pozostaje do zagospodarowania.
Reszty praktycznie już nie ma uwzględniając zaplanowane serwisy które mają być uruchomione do 1.06.2015 (http://dab.polskieradio.pl).
Niewielkie różnice mogą wynikać z różnych przepływności programów regionalnych (104-128), programy centralne idą na sztywno.
Dla 3-ch pozostających jeszcze do uruchomienia serwisów wypada mniej więcej 2x 80 kbs i jeden 96 kbs, więc raczej przeciętnie.

Ewentualna korekta może nastąpić tylko na zasadzie: komu dać więcej komu mniej ale w ten sposób zawsze ktoś będzie niezadowolony.

Zablokowany